List SKK w sprawie zamrożonego projektu ustawy o luce płacowej

SKK 20 grudnia 2023 r. skierowało w tej sprawie list do Premiera Donalda Tuska oraz Marszałka Szymona Hołowni, a kopie do Ministry Agnieszki Dziemianowicz-Bąk i Ministry Katarzyny Kotuli.

Prezes Rady Ministrów Donald Tusk

Szanowny Panie Premierze,

jako Stowarzyszenie Kongres Kobiet pragniemy wyrazić zadowolenie, że w swoim exposé poruszył Pan Premier problem luki płac kobiet i mężczyzn wykonujących tę samą pracę. Likwidacja luki to od lat jeden z priorytetów środowisk kobiecych z oczywistych względów. Jest to naruszenie prawa do równej płacy zapisanego w polskiej Konstytucji oraz prawie pracy i wyraz dyskryminacji kobiet, który ogranicza ich dochody a także chęć do podjęcia pracy. Aktywizacja zawodowa kobiet to konieczność patrząc na demografię. Pomimo powszechnej wiedzy na temat różnic płac nic w tej sprawie nie wydarzyło się na przestrzeni ostatnich 20 lat. W Polsce, jak wynika z badań Instytutu Badań Strukturalnych skorygowana luka płac utrzymuje się na poziomie ok. 19-20 % i powyżej na stanowiskach kierowniczych.

W związku z tym w 2020 roku Kongres Kobiet przygotował projekt ustawy ograniczającej lukę płac w Polsce z udziałem zespołu ekspertów rynku pracy i prawa konstytucyjnego. Projekt przewiduje obowiązek sporządzania przez firmy rocznych sprawozdań o różnicy w wysokości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn uzyskanych z umowy o pracę, zlecenie, świadczenie usług i kontraktów menadżerskich.

W przypadku istnienia luki płac pracodawca musiałby przygotować plan naprawczy. Warto zaznaczyć, że projekt jest wynikiem szerokiej dyskusji i realistycznego podejścia do tematu ujawnienia różnic płac.

Projekt ustawy uzyskał wsparcie partnerów społecznych – Konfederacji Lewiatan, OPZZ i Forum Związków Zawodowych i został wpisany do prac Rady Dialogu Społecznego. W marcu 2021 projekt ustawy został wniesiony do Parlamentu przez posłów/posłanki KO, Lewicy, KP i Polska 2050 ( pozycja 61 EW-020-492/21). Wciąż jeszcze czeka w „zamrażarce”.

Projekt ustawy oparty jest o zasady zawarte w nowej Dyrektywie Unii Europejskiej o transparentności płac, w tym zwłaszcza obowiązku ujawniania informacji o średnim poziomie wynagrodzeń wg. płci dla zatrudnionych wykonujących tę samą pracę. Termin wprowadzenia dyrektywy to 2026-2027. Wiele krajów UE, takich jak Austria, Belgia, Francja czy Niemcy wprowadziło już regulacje prawne w tym obszarze nie czekając na przyjęcie dyrektywy.

Jako Stowarzyszenie Kongres Kobiet oczekujemy, że dyskusja nad zgłoszonym projektem ustawy zostanie jak najszybciej podjęta w ramach prac Parlamentu. Ze swej strony jesteśmy gotowe na wsparcie tego procesu i współpracę ze wszystkimi partnerami zdając sobie sprawę, że opracowanie ostatecznego kształtu ustawy wymagać będzie dalszej dyskusji i prac w Komisji.

Z wyrazami szacunku,

Matki Założycielki Stowarzyszenia Kongres Kobiet

Henryka Bochniarz, Magdalena Środa